F1 Teknolojisi 9

 

Ilk Kiyaslama Her ikisi de 4 tekerlekli, pistonlu motorlari akaryakitla çalisan, insanlari bir yerden bir yere götürmeye yarayan araçlar olsa da hergün kullandigimiz arabalar ile bir Formula 1 arasinda çok az benzerlik vardir. Bu yazi dizisinde belli basli farklara, benzerliklere ve her iki modelin birbirlerine olan etkilerine deginecegiz. Gereksinimleri, üretilmelerindeki uyulmasi gereken kurallari ve düzenlemeleri birbirinden çok farkli olan bu iki arabanin sadece dis görünüslerine bakarak atalarinin ayni olduguna inanmak neredeyse imkansiz. 100 yil önceki ilk yarisçilar günlük yasam için kullandiklari otomobiller ile yarismak zorundaydilar. O yillardaki üreticiler, sadece tasimacilik için elle sayilabilecek miktarda ürettikleri otomobillerin birkaç yil içerisinde yarismak gibi farkli bir amaçla kullanildiklarini gördüler. Ve bunu hemen degerlendiren üreticiler, yarislar için özellesmis makineler dizayn edip üretmekte gecikmediler. O gün ikiye ayrilan yollar günümüze kadar uzandi. Günümüzde, günlük kullanim için gelistirilen otomobiller, kullanim yerlerine göre yakit tasarruflu küçük modellerden yüksek performansli, yaris teknolojisiyle üretilen güçlü otomobillere, insan tasimaciligi yapan otobüslerden tonlarca yük tasiyan yol katarlarina kadar çesitlilik gösteriyor. Tek degismeyen sey ise birseyleri veya birilerini bir yerden baska bir yere götürmek. Yillar boyunca kullanilacagi yere göre özellesmis otomobiller gibi yarisacagi yere göre özellesmis yaris arabalari gelistirildi. Genel olarak Rally, Off-Road ve pist yarislarinda boy gösteren yaris arabalari bu ana basliklarin altinda gelistirilen onlarca farkli yaris tipi için farkli kurallara ve özelliklere göre üretiliyorlar. Bu yazi dizisinde araba yarislari dünyasinin zirvesinde yer alan Formula 1'de kullanilan bir araba ile, yillik üretimi birkaç yüzbini bulan standart bir aile arabasini kiyaslayacagiz. Detaylara girmeden önce ortalama bir formula 1 arabasi ile çesitli markalarin ürettigi, oto galerilerinde ve yollarda hergün gördügümüz ortalama bir aile arabasinin teknik özelliklerini listeleyelim. 1.6L Standart Formula 1 Görünüs : 4 tekerlekli, 5 kisilik, 4-5 kapili, iki farli Motor : 1.600 cc, sirali 4 silindir Güç : 105 hp @ 6.000 d/d Güç/Litre : 65 Bos Agirlik : 1150 kg Güç/Agirlik : 0,06hp/kg 0-100 km/s : 9,0 s Yakit Tüketimi : Ortalama 8 litre/100 km Fiyat : 22.000$ Görünüs : 4 tekerlekli, Bir kisilik, açik kokpit, açik tekerlekler, far yok Motor : 3.000 cc, V10 Güç : 800+ hp @ 18.000 d/d Güç/Litre : 270 Bos Agirlik : 530 kg Güç/Agirlik : 1,5hp/kg 0-100 km/s : 2,4 s Yakit Tüketimi : Ortalama 80 litre/100 km Fiyat : 500.000+$ Basit hesaplar yaparak su sonuçlara ulasabiliriz: 500.000$'i olan birisi, 4-5 kisi yerine sadece 1 kisiyi tasimak için yaklasik 4 kat ivmelenmeye sahip, litre basina 4 kat, toplamda 7.5 kat güç üreten, güç/agirlik oraninda 16 kat üstün olan bir arabayi satin almayi ister, 10 misli benzin parasi ödemeyi de kabul ederse onu bu sevdasindan vazgeçirebilecek tek sey satin alacagi arabayi yollarda kullanamayacagini ona söylemek olacaktir. 1970'lerin basinda otomobillerimiz ve F1 arabalari bazi düzenlemelere tabi tutulmaya basladi. Sponsorlar tarafindan finanse edilen Formula1'deki teknolojik gelismelerin yarattigi yüksek hizlar, güvenlik sorunlari olusturmaya baslamisti ve sinirlayici kurallar koymanin zamani gelmisti. Ayni yillarda tüketici bilincinin artmasiyla yol arabalarinda da güvenlik önlemlerinin arttirilmasi ihtiyaci dogdu. Iyi bir yol arabasinda dikkat edilmesi gereken özellikler uzun ömür, kilometre basina maliyet, iç mekan genisligi, konfor, menzil, aksesuarlar, dis görünüs, stil, performans, güvenlik ve sahibine verdigi zevk olarak belirginlesirken o ana kadar sadece yaris bitirmesi ve hizli olmasi istenen Formula 1 arabalarinin açik kokpit ve açik lastiklerle yarismasi kesinlik kazandi. Ama yapilan her gelismenin, uygulanan her parçanin güvenlik düzenlemeleri FIA tarafindan kontrol edilecekti. Otomobillerimize getirilen bir çok sinirlayici düzenleme var. Çevre kirliligi göz önünde bulundurularak atik gazlarin içerigindeki zehirli madde miktarlari, gürültü, kullanilan yakit tipi, hatta yakit tüketim miktarlarina sinirlamalar getiriliyor. Ancak yol arabalarinda sinirlanmayan bir sey var, hiz, kullandigimiz arabalar rahatlikla 160 km/s hiza ulasabiliyorlar, 200 km/s üzerine çikabilen otomobillerin 120 km/s hiz siniri olan yollarda kullanimi sadece cezalar ile sinirlandirilmaya çalisiliyor.

 

Yazar: Burak Engin Zorer Kaynak: www.f1turkey.com