Servo Motor Nedir?
Servo motorlar, yapısında bulunan açısal veya doğrusal pozisyon, hız ve ivme kontrolünü eksiksiz bir şekilde yapan , hareket kontrolü sağlayan bir motor türüdür. Servo motorlar, robot teknolojilerinde en çok kullanılan motor çeşididir. Servo motorları cazip kılan en önemli özelliği, istenen pozisyonu almasıdır. Servo motorlar yeni bir elektriksel sinyal komutu gelmediği sürece mevcut pozisyonunu değiştirmez.
Servo motorların iç yapısına baktığımızda motorun hareketini sağlayan bir DC motor ile karşılaşırız. Bunun dışında bir dişli mekanizması, potansiyometre ve bir motor sürücü devresi bulunmaktadır. Aşağıdaki görselde Servo motorların iç yapısı gösterilmektedir:
Servo motor iç yapısında bulunan potansmetre, motor milinin dönüş miktarını tespit etmektedir. Servo motor içerisindeki DC motorun hareket etmesiyle potansmetre döner. Yine servo motor iç yapısında bulunan mikrokontrolör devresi, motorun bulunduğupozisyon ile istenilen pozisyonu karşılaştırarak motor sürme işlemini gerçekleştirir.
Genellikle 180° derece ile sınırlı çalışma açısına sahip servo motorların 90° ve 360° derecelik çalışma açılarında bulunanları da mevcuttur. Geneli 4.8-6V gerilim aralığında çalışır. Üstü değerlerde çalışanları da bulunmaktadır.
Servo motorlar Sinyal Genişlik Modülasyonu (PWM) sinyaliyle çalışır. PWM sinyaller mikrokontrolör devresinden gelir. Örneğin bir servo motor her 10ms içerisinde bir pals değeri okuyacak şekilde üretilir. Pals uzunluğu motorun dönüşünü belirler. Yeni bir pals gelmeden konumunu değiştirmezler. Hareket etmeleri için gereken pals genişliklerinin minimumları ve maksimumları vardır ve bu değerler değişkendir. Aşağıdaki görselde servo motorunun pals değeri ile açı kontrolü grafiği gözükmektedir.
Servo Motor Çeşitleri Nelerdir?
AC ve DC Motorları ayrı ayrı ele aldığımız yazılarımızda servo motorları bir DC motor türü olarak ele almıştık. Ancak servo motorların AC versiyonları da bulunmaktadır. Servo motorların ayrıca 0°-90°, 0°-180°, 0°-270°, 0°, 360° ya da sonsuz dönen çeşitleri de üretilmektedir.
Temel bir sınıflandırma yapmak gerekirse iki farklı servo motor çeşidinden bahsedilebilir. Bunlar;
- DC Servo Motorları
- AC Servo Motorları
- Spindle Servo Motorlar
1- DC Servo Motorlar
DC servo motorlar, kalıcı mıknatıslı motorlar olarak bilinir. Servo motor sistemlerde alan ve rotor kontrollü yapılabilmektedir. DC motorlarda rotor gerilim veya akım kaynağından beslenmektedir.
2- AC Servo Motorlar
AC servo motorlar, hareket mekanizması olarak alternatif akım elektrik motorları ile benzer özelliklere sahiptir. Yüksek güç gerektiren durumlarda DC motorlara nazaran daha başarılı sonuçlar verir.
3- Spindle Servo Motorlar
Spindle servo motorlar, servo motorların temel çeşitlerinden birdir. Özellikle yüksek devirlerde dönebilen motor çeşitlerinin ihtiyaç olduğu yerlerde kullanılır.
Özellikle hız ritmini maksimum seviyelere yükseltme niteliği ile bilinen spindle servo motorlar, yüksek devirlerde dahi dönebilmektedir.
Servo Motorların Kullanım Alanları
Servo motorların geniş kullanım alanları vardır. Özellikle robotik uygulamalarda yön, hareket vs. gibi işlemlerde kullanılmaktadır.
Büro makineleri, pompalar, CNC makinaları, paketleme makineleri, arabalar, radar sistemler, dijital kontrollü makinalar, tıbbi cihazlar, laboratuvar ekipmanları, Pres makineleri etiketleme makineleri vs. Servo motorların sık kullanıldığı diğer alanlardır.
Öte yandan direnc.net stoklarında yer alan servo motorlara buradan ulaşarak satın alabilirsiniz.
0 Yorumlar