Bu yazımızda temas gerektirmeden bir sistemi aktif etmemizi sağlayacak olan temel bir proje olan ‘Kızılötesi Sensörü ile Temassız Anahtar Devresi’ üzerinde duracağız.

Özellikle pandemi sürecinde, topluma açık alanlarda temas gerektirmeden kapıların açılıp kapanması, lavabolarda kağıt havlu ve sıvı sabun ihtiyacının giderilmesi vs. gibi işlemlerde büyük ölçüde kolaylıklar sunuyor. Yine aynı şekilde temas gerektirmeden bir sistemi aktif etmek istediğinizde, bu Temassız Kızılötesi Anahtar Devresi‘ni kullanabilirsiniz.

Diğer yandan bu sensör, insanları algılamak için de işlev görebilir. Bir binada hareket eden tek nesnenin insanlar olması sebebiyle, Temassız Kızılötesi Anahtar Devresi ile belirli bir alandaki davetsiz misafirleri tespit etmek için de kullanılabilir. Ayrıca yolunuza çıkabilecek hayvanlar veya hareketli nesneler gibi hareket eden başka herhangi bir varlığı almak için de yapılabilir. Özetle bu temel seviyedeki projemiz, çok geniş kullanım alanlarına sahiptir.

Bu temel seviyedeki projemizi, Arduino kullanarak daha da basitleştireceğiz. Kullanacağımız malzemeler (Ürünü tıklayarak direnc.net sayfasından temin edebilirsiniz) şöyle:

Burada kullanılan E18-D80NK Kızılötesi Cisim Algılama Sensörü ile yakında bulunan bir nesnenin tespit edilmesiyle bir anahtar etkinleşir. Bu Cisim Algılama Sensörü, kızılötesi ışınlar yayan ve gerçekleşen yansımayı tespit eden bir yapıya sahiptir. Görünmez kızılötesi ışık demetleri gönderen bu sensör, üzerinde bulunan bir fotodetektör ile gerçekleşen yansımayı algılar. Bu yansımalar, sensörün yakınlarında bir nesne olup olmadığı bilgisini bir elektrik sinyali olarak verir.

Kızılötesi Sensör çalışma prensibi

Bu kızılötesi sensör bize bir nesnenin sensöre yakın olup olmadığı bilgisini verir ancak nesnenin sensöre ne kadar yakınlıkta veya uzaklıkta olduğunu belirtemez. Herhangi bir nesnenin tespit edilip edilmediğini bize söyleme işlevi görür. Bu devreyi oluşturulduktan sonra ve program yerinde test etmek için tek yapmanız gereken, elinizi veya herhangi bir nesneyi sensörün önüne koymaktır. Oluşturacağımız bu devrede, sensör tetiklendiğinde, bir nesne tespit edildiğinde LED yanacak ve nesne kaldırıldığında ise sönecek şekilde Arduino kodu oluşturulmuştur.

Kızılötesi Sensörü ile Temassız Anahtar Devresi Bağlantı Şeması

Kızılötesi sensör, 5 Vdc ile çalışır. Bu sebeple Arduino üzerindeki 5V güç pini, sensörü çalıştırmak için yeterlidir. Öte yandan sensörün bir nesneyi algılayabileceği mesafe 3 cm-80 cm arasındadır ve üzerinde yer alan pot. ile bu mesafeyi ayarlayabilirsiniz.  Kızılötesi sensör 3 uçlu bir cihazdır. Yukarıdaki görselde de belirtildiği üzere Kırmızı kablo 5V bağlantısıdır. Yeşil kablo GND ve Sarı kablo ise sinyal bağlantısıdır. Bu sinyal bağlantısı Arduino üzerindeki dijital bir pine bağlanır.

Arduino IDE’ye aşağıdaki kodu yazıp, Arduino Anaboard’a yükleme işlemini geçekleştirmeniz gerekmektedir. Arduino’ya kod atma aşamasının detayları için blog sayfamızın Eğitim/Arduino kategorisine bakabilirsiniz.

int ledPin = 13; //LED'in Anot bacağı pin 13'e bağlanır.
int inputPin = 2; //Kızılötesi sensörün dijital sinyal bağlantısı pin2'ye bağlanır.
int val = 0; //Bu değişken sensörden değeri okuyacaktır

void setup()
{
pinMode(ledPin, OUTPUT); //LED çıkış olarak atandı 
pinMode(inputPin, INPUT); //Sensör giriş olarak atandı
}

void loop(){

val = digitalRead(inputPin); // Giriş değeri okunur

if (val == HIGH) { //Giriş değeri HIGH mi sorgusu yapılır
digitalWrite(ledPin, LOW); //LED sönük
} else {
digitalWrite(ledPin, HIGH); //LED yanıyor
}
}

Bu sensördeki sinyal, 0 Volt seviyesinde aktif, 5 Volt seviyesinde pasif olur. Yani sensör herhangi bir nesne algılamadığında, 5V sinyal verir. Bir nesne algıladığında, 0V sinyal verir.